Có lẽ gần đây chúng ta đang xôn xao với quyết định đổi tên công ty đỡ đầu cho các trang mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay của Mark Zuckerberg để bắt đầu hành trình xây dựng “siêu vũ trụ ảo”. Mỗi khi đăng nhập vào Instagram, Facebook, không khó để nhận ra cả hai đều đã được đổi thành sản phẩm của Meta. Cũng từ đây mà khái niệm “metaverse” đang không ngừng lan rộng và trở thành thuật ngữ “nóng” nhất ngành công nghệ lúc này.
Meta được lấy cảm hứng từ một khái niệm khoa học viễn tưởng được gọi là “metaverse” (siêu vũ trụ ảo). Mạng xã hội lớn nhất thế giới đánh cược rằng nó sẽ đại diện cho tương lai sắp tới của internet.
Khởi đầu của “Metaverse”
Xuất hiện lần đầu trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Snow Crash của Neal Stephenson, thuật ngữ “metaverse” được sử dụng để miêu tả một thế giới ảo, nơi con người tương tác với nhau thông qua việc sử dụng hình ảnh đại diện kỹ thuật số (avatar). Không chỉ dừng lại ở đó, các hãng công nghệ ngoài đời thực tin rằng họ còn có thể tích hợp chúng với cuộc sống vật lý thực tế của chúng ta. Có lẽ ý tưởng này đã manh nha từ trước khi chúng ta có thể tự tạo avatar với những đặc điểm cá nhân cho riêng mình trên Facebook. Facebook hình dung ra một kịch bản trong đó hai người cùng tham dự một buổi hòa nhạc dù ở cách xa nhau hàng dặm. Hoặc đồng nghiệp ở các quốc gia khác nhau có thể cộng tác như thể họ đang ở trong cùng một phòng làm việc.
Công nghệ chính phục vụ cho mục đích này sẽ bao gồm các thiết bị giao diện người - máy tính như công nghệ thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR), đồ họa đa chiều, mô phỏng trí tuệ nhân tạo (AI), sức mạnh tính toán lớn, phần mềm và phần cứng để tạo hình đại diện cho người dùng.
Sức hấp dẫn của “Metaverse”
Khi internet, mạng xã hội và điện thoại thông minh đã trở thành công cụ hằng ngày, các công ty công nghệ đang nỗ lực tìm kiếm, sáng tạo biên giới tiếp theo. Trong khi Facebook coi metaverse là “sự kế thừa của internet di động” khi đổi tên thành Meta, Microsoft, Apple và Google không ngừng đầu tư vào công nghệ VR và AR. Nvidia cũng nhiệt tình đón nhận metaverse. Để quảng bá nền tảng Omniverse, nhà phát triển chip có giá trị nhất thế giới đã tổ chức một sự kiện kỹ thuật số toàn diện vào tháng 4.2021, tại đó ngay cả Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang đã được mô phỏng kỹ thuật số.
Thách thức kỹ thuật của “siêu vũ trụ ảo”
Để mang đến cho người dùng trải nghiệm phong phú và hòa mình vào thế giới kỹ thuật số, yêu cầu về khả năng truyền tải một lượng lớn dữ liệu với tốc độ truyền nhanh chóng có lẽ chỉ chấp nhận kết nối 5G không dây, các thiết bị kính VR, và chất bán dẫn công suất cao để chạy các thuật toán phức tạp.
Trên thực tế, các công nghệ kỹ thuật số còn tồn tại không ít nhược điểm. Kính VR thường gặp vấn đề với độ phân giải hình ảnh, gây ra cảm giác chóng mặt hoặc buồn nôn sau khi sử dụng lâu dài. Khả năng tính toán tiên tiến như điều hướng bằng cử chỉ sẽ tiêu tốn lượng pin đáng kể. Nội dung sẽ rất quan trọng đối với sự thành công của metaverse, và những phần mềm mô hình 3D, phần mềm không thể thiếu để xây dựng một vũ trụ thay thế sống động, đắt hơn những gì nhiều nhà phát triển có thể mua được.
Các mối quan tâm khác
Quyền riêng tư dữ liệu và an ninh mạng là những mối quan tâm đặc biệt khi nói đến một siêu vũ trụ ảo. Trong buổi phỏng vấn với AP, người tố cáo Facebook Frances Haugen cho biết metaverse “yêu cầu chúng ta đặt nhiều cảm biến hơn nữa trong nhà và nơi làm việc”. Cô cũng nói thêm rằng công ty “nên có kế hoạch minh bạch cho metaverse trước khi bắt đầu xây dựng tất cả những thứ này”.
Haugen không phải là người duy nhất lên tiếng cảnh báo. David Reid, giáo sư AI và máy tính không gian tại Đại học Liverpool Hope, đang kêu gọi điều chỉnh metaverse trước khi “công nghệ trở thành hiện thực trong 5 đến 10 năm tới”. “Metaverse có những tác động to lớn, đi kèm với những lợi thế tuyệt vời là những mối nguy hiểm đáng sợ. Rõ ràng là chúng ta đang ở giai đoạn đầu của metaverse, nhưng chúng ta cần bắt đầu nói về điều này ngay bây giờ trước khi đi vào một con đường mà chúng ta không thể nào đảo ngược lại được. Đây là vấn đề rất quan trọng cho tương lai”.
“ Cuối cùng, vấn đề là liệu có cơ sở hạ tầng công nghệ và ứng dụng đủ tốt để thực sự hiện thực hóa giấc mơ xây dựng một metaverse hoàn toàn ảo hay không”, ông Teng nói.
Tựu chung lại, chúng ta vẫn chưa thể biết liệu thế giới ảo sẽ biến đổi như thế nào trong thời gian sắp tới. Hãy cùng chờ đợi một “metaverse” sẽ thực sự mang lại những trải nghiệm mới và đem lại nhiều lợi ích cho cuộc sống của con người!